พัฒนาตนเอง

พัฒนาตนเอง 1 : สมาธิกับการทำงาน

คุณรู้ไหมว่า ดร.อาจอง ชุมสาย ณ อยุธยา (ขออนุญาตอ้างอิง) ท่านสร้างระบบนำยานอวกาศลงจอดบนพื้นผิวดาวอังคารได้อย่างไร?

คำตอบสั้นๆ คือ สมาธิ ท่านฝึกสมาธิตั้งแต่เด็กๆ ลิ้งค์ที่เกี่ยวข้อง http://www.mthai.com/webboard/5/127859.html
บันทึกจากคนวันอังคาร-คนสร้างยานอวกาศไปดาวอังคาร

จิตคนเรานั้นมีธรรมชาติต้องคิดหรือรับรู้ในอารมณ์ มักสอดส่ายไม่หยุดนิ่ง หากมีกาฝึกจิตให้นิ่งอยู่ในอารมณ์เดียวได้ จะทำให้จิตมีกำลังมากมายมหาศาล และใช้ประโยชน์จากภาวะจิตนี้ได้มาก คนที่มีสมาธิในกาทำงานนั้น เมื่อจะทำงานใดมัดคิดอยู่เรื่องเดียว เกิดประโยชน์กับการทำงานมาก เช่น คิดได้เร็ว ไม่เหน็ดเหนื่อยง่าย บางคนมีมาแต่เกิด บางคนไม่มี...แต่ก็ฝึกฝนให้มีได้โดยการฝึกสมาธิ

สมาธิมีประโยชน์มากมาย สามารถขจัดความเหน็ดเหนื่อย ขจัดความเกียจคร้าน ในขณะที่เรารู้สึกเหน็ดเหนื่อย และไม่อยากทำงาน แต่ก็ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ จำเป็นจะต้องทำงาน วิธีแก้ไขที่จะขจัดสิ่งรบกวนก็คือ การทำสมาธิ คือฝึกความตั้งใจแน่วแน่อยู่ในงานนั้นๆ เพียงอย่างเดียว ทำงานใดก็ตั้งใจแน่วแน่อยู่ในการงานนั้น ในการทำงานเราจะพบว่านอกจากการงานที่มากอยู่แล้ว ยังต้องพบปะพูดคุยกับเพื่อนร่วมงาน ๆ ก็เอาเรื่องอื่นมาพูดด้วย ทำให้ความแน่วแน่ ตั้งใจทำงานของเราเสียไปบ้าง กรณีนี้เราต้องพยายามดึงความคิดที่ออกไปนั้นกลับมาคิดที่เรื่องานให้สำเร็จลุล่วงจงได้

คนที่ไม่ค่อยมีสมาธิในการทำงาน มักจะทำงานด้วยความเผลอเรอและมักมีความผิดพลาดเกิดขึ้นบ่อยๆ อาการหนักเข้าอาจถึงขั้นขาดสติในการทำงานเลยก็เป็นได้ ทางการแพทย์ระบุว่า คนเหล่านั้นป็นคนที่เป็นโรคประสาท หรือถ้าร้ายแรงกว่านั้นก็คือเป็นโรคจิต โรควิตกจริต เป็นต้น

วิธีแก้ไข

1. เลิกนิสัยวิตกกังวล อย่าวิตกกังวลกังสิ่งที่ยังมาไม่ถึง
2. เลิกนิสัยพูดเพ้อเจ้อ เพราะจะทำลายสมาธิ ขาดสติคุม
3. เลิกคิดฟุ้งซ่าน เลิกคิดสมาบัติบ้า
4. ฝึกคิดให้เป็นระบบ คิดไปทีละเรื่องเฉพาะที่จำเป็น
5. ฝึกทำงานตามลำดับความสำคัญ
6. อย่าปล่อยใจให้เหม่อลอย ต้องใช้สติดูจิตอยู่ตลอดเวลา
7. กำหนดจิตให้จดจ่อแน่วแน่อยู่กับงานที่กำลังทำ
8. ฝึกแก้อุปนิสัยง่วงเหงาหาวนอน
9. เลิกนิสัยอาฆาตพยาบาทคนอื่น แผ่เมตตาและทำใจให้รักคนอื่น
10. ทำงานด้วยความรักในงาน และเอาใจใส่งาน

เพียง 10 ประการนี้ฝึกดีๆ (ผมเองก็ฝึกอยู่ด้วยเหมือนกัน) ย่อมส่งผลให้การทำงานมีคุณภาพได้ไม่มากก็น้อยครับ ไม่ต้องถึงขั้นต้องสร้างระบบนำยานอวกาศลงจอด  เอาแค่ให้งานสำเร็จลุล่วงอย่างมีคุณภาพก็พอ    ...ลองฝึกดู "ไม่ทำ...ไม่รู้" ครับ  ท่านที่ลองนำไปฝึกแล้วได้ผลดีอย่างไร...อย่าลืมนำมาเล่าให้ฟังบ้างนะครับ

พัฒนาตนเอง 2: สร้างนิสัยการเขียน

การเขียนบันทึกสาระต่างๆ บ้างก็เพื่อเตือนความจำ บ้างก็เพื่อสื่อความหมาย เพื่อการเผยแพร่ในโอกาสต่อไปก็ตามแต่โอกาส สิ่งหนึ่งที่ได้จากการเขียนบันทึก อย่างเช่นใน Blog ทั่วไป ที่ใกล้ตัวก็คือ Gotoknow นี้เอง ถือว่าเป็นสินทรัพย์อย่างหนึ่งได้เป็นอย่างดี โดยบันทึกนั้นๆ อาจได้แก่

• อนุทินประจำวัน อาจบันทึกสั้นๆ เช่น การสรุปสาระสำคัญของการอภิปราย บันทึกการเดินทาง การทำงาน ฯลฯ
• เขียนบันทึกเพื่อสื่อความหมาย อาจเป็นได้ทั้งทางวาจา สื่อความหมายทางพฤติกรรม
• จดบันทึกทริค/เทคนิค ตามคำแนะนำของผู้รู้ต่างๆ หรืออาจเป็นคติ คำคม ข้อคิดเห็นต่างๆ เพื่อนำไปสู่การปรับใช้หรือปฏิบัติ

ข้อเสนอข้างต้นอาจไม่เป็นที่รู้จักกันแพร่หลาย หากต้องการถ่ายทอด เผยแพร่สู่สาธารณะ อาจใช้เทคโนโลยีเข้าช่วยก็ได้ เช่น Blog (Gotoknow) เพื่อบันทึกข้อเขียนได้อีกช่องทางหนึ่ง เพียงแต่ต้องเขียนอย่างสม่ำเสมอเป็นประจำ ก็สามารถช่วยปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของเราพัฒนาได้ดีขึ้นไป